استان لرستان یکی از استانهای کوهستانی در غرب ایران است. بیشتر مناطق این استان را کوههای زاگرس پوشاندهاست. آب و هوای این استان متنوع است و تنوع آب و هوا در آن از شمال شرق به جنوب غرب کاملا مشهود است.لرستان از شمال با استانهای همدان و مرکزی، از شرق با استان اصفهان، از جنوب با استان خوزستان و از غرب با استانهای کرمانشاه و ایلام همسایهاست. همچنین این استان از طریق باریکهای در سمت جنوب شرقی دارای مرز بسیار کمی با استان چهارمحال و بختیاری است
آب و هوا [ویرایش]
لرستان به لحاظ اقلیم و هواشناسی یک استان چهار فصل است و دارای آب وهوای متنوعی است، این تنوع از شمال به جنوب و از شرق به غرب کاملا محسوس است.زمستان هنگامی که در شمال لرستان برف و کولاک ادامه دارد قسمتهای جنوبی آن دارای هوایی مطبوع و بارانی است.اختلاف ثبت شده در شهرهای استان لرستان بین حداکثر و حداقل مطلق دما بیش از ۸۰ درجه سانتیگراد است. حداکثر دمای ثبت شده ۴۷/۴ وحداقل دمای مطلق ثبت شده ۳۵- است.
استان لرستان با بارش میانگین سالانه ۵۵۰ تا ۶۰۰ میلی متر بعد از استانهای گیلان و مازندران سومین استان از نظر بارندگی در کشور است.[۲۱]
بطور کلی در استان لرستان سه ناحیه مشخص آب و هوایی دیده میشود:[۲۲]
سرد کوهستانی
متعدل مرکزی
گرم جنوبی
جایهای دیدنی لرستان
استان لرستان سرزمینی زیبا با آب و هوای معتدل و کوهستانی است که بین ۴۶ درجه و۵۱ دقیقه تا ۵۰ درجه و۲۲ دقیقه عرض شمالی در کوههای زاگرس میانی واقع شدهاست.اشترانکوه با ۴۱۵۰ متر ارتفاع بلندترین نقطه استان لرستان است و پستترین نقطه در جنوبیترین منطقه استان واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا ۵۰۰ متر است.از دیگر کوههای بلند میتوان به کوه گرین با ارتفاع 3700متر از سطح دریا در بروجرد نام برد.
آثار باستانی و تاریخی
لرستان جایگاه آثار باستانی و تاریخی فراوانی است که میتوان آنها را به سه دوره پیش از تاریخ، دوره ایران باستان و دوره اسلامی تقسیم کرد. یافتههای پیش از تاریخ لرستان، بیشتر شامل نقاشیها، کندهکاریهای غارها، سفالینهها و اشیای مفرغی هستند. به دلیل کوهستانی بودن منطقه، نخستین ساکنان در مناطق مرکزی و غربی لرستان سکونت یافتند. در این استان، بیش از ۲۵۰ غار و پناهگاه صخرهای وجود دارد که نیمی از آنان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیدهاند. از جلمه غارهای مهم میتوان به غارهای منقوش پیش از تاریخ هومیان یک، هومیان دو و میر ملاس کوهدشت و دوشه بخش چگنی خرمآباد، غارهای مسکونی پیش از تاریخ دره خرمآباد مانند غارهای پاسنگر، قمری، کنجی، گرارجنه و یافته و غار باستانی و شگفت انگیز کلماکره پلدختر اشاره کرد
پلها و دژها
از دورههای هخامنشیان و ساسانیان، پلها و دژهای ویران شده فراوانی به جای ماندهاست. پل دختر، پل کشکان، پل شاپوری، پل کلهر، پل معمولان و نیز قلعه فلک الافلاک از این دستهاند. گورستانها و تپههای تاریخی فراوانی در بیشتر مناطق این استان وجود دارند که هنوز مورد کاوش باستانشناسی قرار نگرفتهاند.فلکالافلاک یا دژ شاپورخواست قلعهای تاریخی در مرکز شهر خرمآباد در استان لرستان است. فلک الافلاک با نام قلعه دوازده برجی هم شناخته میشود. قلعه فلک الافلاک بر فراز تپهای مشرف به شهر خرمآباد و در نزدیکی رودخانه خرمآباد قرار گرفته و چشم گیرترین اثر تاریخی و گردشگری درون شهر خرمآباد است
مسجدها
مسجدها و امامزادهها نیز از مهمترین آثار به جای مانده از دورههای پس از اسلام در این منطقه هستند که مسجد جامع، مسجد سلطانی بروجرد مسجد جامع خرمآباد، امامزاده پیرشمس الدین بن موسی، امامزاده جعفر بروجرد، شاهزاده احمد پلدختر، شاهزاده محمد کوهدشت، امامزاده ابراهیم نورآباد، شاهزاده عبدالله، امامزاده زیدبن علی و امامزادگان ابوالوفا واقع در شهر خرمآباد از قدیمیترین و مهمترین این آثار به شمار میآیند. از جمله مهمترین مساجد استان لرستان میتوان به مسجد جامع بروجرد که به مسجد جمعه نیز شناخته میشود اشاره کرد، این مسجدی تاریخی از بناهای معماری سرشناس در شهر بروجرد است. مسجد جامع بروجرد یکی از نخستین مسجدهای ساخته شده در ایران است که در قرن دوم تا سوم هجری در شهر بروجرد بنا نهاده شدهاست. این مسجد زیبا در دل یکی از محلههای تاریخی شهر نام دو دانگه واقع شده و به لحاظ معماری و قدمت، از بناهای منحصر به فرد استان لرستان و شهر بروجرد است
گردشگاهها و دیدنیهای طبیعی
استان لرستان به دلیل قرارگیری در رشته کوههای زاگرس و وجود منابع فراوان آب داراری موقعیت بسیار خوبی از لحاظ گردشگاهها و دیدنیهای طبیعی است. این استان به دلیل آن که یک استان چهار فصل و دارای آب وهوای متنوعی است و سه ناحیه مشخص آب و هوایی را دارد میتوان هر گونه دیدنی طبیعی را در این استان مشاهده نمود. کوهستانهای مرتفع، آبشارهای متعدد، دریاچههای طبیعی، جنگلهای وسیع بلوط و چند دشت وسیع در لرستان نشان میدهد که این استان ظرفیتهای بسیاری برای جذب گردشگر دارد. از مهمترین گردشگاهها و دیدنیهای طبیعی لرستان میتوان به این مکانها اشاره کرد:
دریاچه گهر
اشترانکوه
لاله های واژگون دالانی الیگودرز
پارک جنگلی شورآب
منطقه گلدشت
دریاچه کیو
مجموعه تالابهای پلدختر
آبشارها
آبشارها
لرستان به دلیل قرار گرفتن در مناطق کوهستانی و همچنین به دلیل برخوردار بودن از منابع آب بسیار و چشمههای فراوان موقعیت بسیار خوبی برای به وجود آمدن آبشارهای طبیعی است. در لرستان حدود ۲۰ آبشار مختلف وجود دارد که هر ساله در فصلهای مختلف علاقه مندان بسیاری را به خود جذب میکنند.
آبشارهای شهرستان الیگودرز
آبشار آب سفید
آبشار چکان
آبشار برنجه
آبشار تیندر
آبشار لوچ
آبشارهای دورک
آبشار وارگ
آبشار چونگ شنه
آبشار تاف
آبشار دره ماهی
آبشار مبارک آباد
آبشارهای شهرستان پلدختر
آبشار افرینه
آبشارهای شهرستان خرمآباد
آبشار نوژیان
آبشار گریت
آبشار وارک
آبشار مخمل کوه
آبشارهای شهرستان دلفان
آبشارغسلگه
آبشار سویله
آبشارهای شهرستان دورود
آبشار بیشه
آبشار دره اسپر
دریاچهها [ویرایش]
دریاچه گهر در میان رشته کوه اشترانکوه در استان لرستان واقع است. این دریاچه در منطقه حفاظت شده اشترانکوه و بین بخش ززو ماهرو شهرستان الیگودرز و بخش مرکزی دورود قرار دارد. این دریاچه که به «نگین اشترانکوه» معروف است یکی از زیباترین دریاچههای طبیعی ایران به شمار میرود و با ارتفاع ۲۳۶۰ متر از سطح دریا در میان منطقه حفاظت شده اشترانکوه واقع شدهاست.دسترسی به این دریاچه از طریق شهرهای دورود، الیگودرز و ازنا امکانپذیر است.آسانترین راه برای دسترسی به این دریاچه از مسیر شهرستان الیگودرز است.
دریاچه کیو در شمال غرب شهر خرمآباد قرار گرفتهاست. مساحت دریاچه هفت هکتار و عمق آن بین سه تا هفت متر است.این دریاچه از ارزشهای توریستی درون شهری برخوردار بوده و همچنین زیستگاهی مناسب برای جانوران آبزی و پرندگان بومی و مهاجر است. کیو در گویش لری مردمان خرمآباد به معنی کبود رنگ و آبی است و دلیل استفاده آن آب زلال و عمیق این دریاچهاست که به رنگ آبی و نیلی دیده میشود.
دریاچه تمی یکی از جاذبههای گردشگری الیگودرز است.دریاچه تمی یکی از زیباترین دریاچههای کوهستان لرستان به شمار میرود که در جنوب استان لرستان و شهرستان الیگودرز در منطقهای کوهستانی قرار دارد.تمی در گویش محلی به مکانی صاف و هموار که در جایی بلند قرار گرفته گفته میشود.
دریاچه سد خانآباد یکی از جاذبه های الیگودرز می باشد.این دریاچه در 50 کلیومتری جنوب شرقی الیگودرز قرار دارد که شامل امکانات تفریحی همچون قایق تفریحی، جت اسکی و اسکان شبانه می باشد
چشمهها وسرابها
ازجمله موارد طبیعی و اکوتوریستی در لرستان وجود چشمه هاوسرابهای متعدد در سطح این استان است.این سرابها وچشمهها شرایط مناسبی را جهت جذب جمعیت توریستی داخل استان و خارج از استان را فراهم مینماید. سراب هنام و سراب کهمان در الشتر، سراب چگنی، کیو و چشمههای گلستان،، گرداب سنگی در خرمآباد، سراب جانیزه، سراب زرشکه، سراب سفید، سراب زارم، سراب کرتول، و چشمههای ونایی، دره خونی، هفت چشمه و اسل در بروجرد و اشترینان، سراب غارتمندر و گردکانک، ماهی چال، فرسیان، گایکان، سر دره، رود آب در الیگودرز، سراب چشمه و رودک در دو رود، و چشمه فلفلی در ازنا، اطراف برخی از این چشمهها و سرابها از پوشش گیاهی نادری برخوردار بوده و در طول فصول مساعد شرایط مناسبی را جهت جذب گردشگران فراهم مینماید.
گرد آورنده : سجاد دهقان